Ngày 1/5, hay còn gọi là Ngày Quốc tế Lao động, là ngày lễ quan trọng được tổ chức hàng năm ở nhiều quốc gia trên thế giới. Vậy ngày 1/5 có nguồn gốc từ đâu? Tại sao ngày này trở thành ngày lễ quan trọng? Ở Việt Nam, ngày 1/5 là ngày gì và có ý nghĩa như thế nào? Hãy cùng RIKI tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. 1/5 Là Ngày Gì?

1/5 là ngày gì? Ngày 1/5 (Ngày Quốc tế Lao động) là ngày lễ tôn vinh giai cấp công nhân và người lao động trên toàn thế giới. Đây không chỉ là ngày nghỉ mà còn mang ý nghĩa đấu tranh cho quyền lợi của người lao động, bao gồm:

Quyền được làm việc trong điều kiện an toàn và công bằng.
Giờ làm việc hợp lý, đặc biệt là quyền làm việc 8 giờ/ngày.
Tiền lương xứng đáng với công sức lao động.
Chế độ phúc lợi và bảo hiểm lao động đầy đủ.

Ngày 1/5 hiện được coi là một ngày nghỉ lễ chính thức ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

2. Lịch Sử Của Ngày Quốc Tế Lao Động

2.1. Sự Kiện Lịch Sử Tại Chicago, Mỹ (1886)

Nguồn gốc của ngày Quốc tế Lao động bắt đầu từ phong trào công nhân ở Hoa Kỳ vào cuối thế kỷ 19, một thời kỳ mà cuộc Cách mạng Công nghiệp đã đẩy mạnh sản xuất nhưng lại bóc lột sức lao động một cách tàn nhẫn. Người lao động, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em, thường phải làm việc từ 12 đến 16 giờ mỗi ngày trong điều kiện tồi tệ, mà không có chế độ bảo hiểm hay phúc lợi xã hội.

Vào ngày 1/5/1886, khoảng 350.000 công nhân tại hơn 1.200 nhà máy trên toàn nước Mỹ đã đồng loạt xuống đường, tổ chức các cuộc đình công quy mô lớn để đòi giảm giờ làm còn 8 giờ/ngày. Trong số đó, cuộc biểu tình tại thành phố Chicago được xem là tâm điểm và mang tính biểu tượng sâu sắc.

Tuy nhiên, cuộc biểu tình tại Quảng trường Haymarket vào ngày 4/5/1886 đã trở thành bi kịch khi có một kẻ lạ ném bom vào lực lượng cảnh sát, dẫn đến cuộc đàn áp đẫm máu. Nhiều người biểu tình bị bắn chết, hàng trăm người bị thương và một số nhà lãnh đạo công đoàn bị kết án tử hình không công bằng. Dù sự kiện bị dập tắt trong máu, nhưng tinh thần đấu tranh vì quyền lợi người lao động đã bùng lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

2.2. Sự Công Nhận Quốc Tế Về Ngày 1/5

Sau thảm kịch Haymarket, phong trào công nhân càng lan rộng ra toàn thế giới, nhất là ở các quốc gia châu Âu nơi mà giai cấp lao động cũng đang chịu cảnh áp bức tương tự. Năm 1889, tại Paris (Pháp), Đại hội lần thứ II của Quốc tế Cộng sản (Quốc tế thứ hai) đã quyết định lấy ngày 1/5 hằng năm làm Ngày Quốc tế Lao động.

Mục đích là để tưởng niệm các công nhân Chicago đã hy sinh, đồng thời phát động một ngày hành động quốc tế cho các phong trào lao động trên toàn cầu. Từ đây, ngày 1/5 trở thành biểu tượng toàn cầu của tình đoàn kết, sự kiên cường và ý chí đấu tranh vì công lý, quyền lợi chính đáng cho người lao động.

Ngày nay, Quốc tế Lao động 1/5 được kỷ niệm tại hơn 100 quốc gia, trở thành ngày nghỉ lễ chính thức ở nhiều nước, trong đó có Việt Nam. Dù xã hội đã có nhiều tiến bộ, nhưng tinh thần của ngày 1/5 vẫn còn nguyên giá trị: nhắc nhở thế giới không ngừng nỗ lực bảo vệ quyền lợi và nâng cao đời sống cho người lao động – lực lượng sản xuất chủ lực trong mọi nền kinh tế.

3. Ngày 1/5 Ở Việt Nam

3.1. Ngày 1/5 Được Công Nhận Ở Việt Nam

Từ những năm đầu thế kỷ 20, Việt Nam đã sớm hưởng ứng tinh thần đấu tranh của Ngày Quốc tế Lao động. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, ngày 1/5 chính thức trở thành ngày nghỉ lễ quốc gia theo Sắc lệnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là dịp để cả nước cùng nhau trả lời câu hỏi: “1/5 là ngày gì?” bằng sự tri ân đối với người lao động – lực lượng tiên phong trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.

3.2. Ý Nghĩa Ngày 1/5 Tại Việt Nam

Tôn vinh giai cấp công nhân: Ngày này nhằm khẳng định vai trò quan trọng của công nhân và người lao động trong sự nghiệp phát triển đất nước.
Nâng cao nhận thức về quyền lợi lao động: Đây là dịp để tuyên truyền về các chính sách liên quan đến tiền lương, chế độ bảo hiểm, điều kiện làm việc an toàn.
Thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội: Ngày 1/5 cũng là cơ hội để nhìn nhận lại những đóng góp của lực lượng lao động trong việc xây dựng đất nước.

3.3. Lịch Nghỉ Ngày 1/5 Năm 2025

Theo Thông báo 6150/TB-BLĐTBXH năm 2024, người lao động tại Việt Nam sẽ được nghỉ lễ từ thứ Tư ngày 30/4/2025 đến hết Chủ Nhật ngày 04/5/2025, tức là 5 ngày liên tục, do có sự hoán đổi ngày làm việc.

>>> Xem thêm: 30/4 Là Ngày Gì? Lịch Nghỉ 30/4 Chính Thức Của Năm 2025?

4. Kết Luận

Ngày 1/5 không chỉ là một ngày lễ mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về quyền lợi và sự tôn vinh người lao động. Đây là thời điểm để toàn thế giới nhắc nhở về sự quan trọng của công nhân trong nền kinh tế và xã hội. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nguồn gốc, lịch sử và ý nghĩa của Ngày Quốc tế Lao động. Chúc bạn có một kỳ nghỉ lễ vui vẻ và ý nghĩa!