Tết Nguyên Đán không chỉ là thời điểm để sum vầy bên gia đình mà còn là dịp để thưởng thức những món ăn truyền thống đặc sắc. Chế biến món ăn Tết đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, từ nguyên liệu, cách nấu đến cách bày biện. Dưới đây là hướng dẫn giúp bạn chuẩn bị chế biến món ăn Tết ngon đúng điệu, thể hiện trọn vẹn ý nghĩa ngày Tết cổ truyền. Cùng RIKI tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

1. Mâm Cỗ Tết Của Ba Miền Có Gì Khác Nhau?

Mâm cỗ Tết không chỉ đơn thuần là các món ăn mà còn chứa đựng ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Đây là cách người Việt bày tỏ lòng biết ơn tổ tiên, cầu mong một năm mới may mắn, bình an. Tùy theo từng vùng miền, mâm cỗ Tết sẽ có sự khác biệt, nhưng đều mang đậm tinh thần đoàn viên và ấm cúng.

1.1. Mâm Cỗ Tết Miền Bắc

Miền Bắc nổi tiếng với các món ăn truyền thống như bánh chưng, dưa hành, thịt đông, giò lụa và nem rán. Sự kết hợp hài hòa giữa các món ăn này thể hiện mong muốn cân bằng và đủ đầy trong năm mới.

1.2. Mâm Cỗ Tết Miền Trung

Người miền Trung thường chế biến các món như bánh tét, thịt heo ngâm mắm, nem chua, tré và các loại mứt trái cây. Những món ăn này vừa đậm đà vừa phong phú về hương vị.

1.3. Mâm Cỗ Tết Miền Nam

Mâm cỗ Tết miền Nam mang phong cách thoải mái và phóng khoáng với các món như bánh tét lá cẩm, canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho hột vịt, và dưa giá.

2. Những Món Ăn Tết Truyền Thống Và Cách Chế Biến

2.1. Bánh Chưng Và Bánh Tét

Nguyên liệu: Gạo nếp, đậu xanh, thịt heo, lá dong (bánh chưng) hoặc lá chuối (bánh tét).
Cách làm:

Rửa sạch gạo nếp, ngâm khoảng 6-8 tiếng.
Đậu xanh nấu chín, nghiền nhuyễn và trộn cùng muối.
Thịt heo ướp gia vị, sau đó gói bánh bằng lá dong/lá chuối.
Luộc bánh trong khoảng 8-10 giờ để đạt độ mềm và thơm ngon.

2.2. Thịt Đông

Nguyên liệu: Thịt chân giò, tai heo, mộc nhĩ, nấm hương.
Cách làm:

Ninh thịt chân giò cùng nước mắm và hành tím.
Thêm mộc nhĩ, nấm hương vào nồi, nấu đến khi thịt mềm.
Đổ vào khuôn, để nguội và bảo quản trong tủ lạnh để tạo thành món thịt đông ngon lành.

2.3. Canh Khổ Qua Nhồi Thịt

Nguyên liệu: Khổ qua, thịt heo xay, nấm mèo, hành lá.
Cách làm:

Rạch khổ qua, bỏ ruột, rửa sạch.
Trộn thịt heo xay với nấm mèo, gia vị, sau đó nhồi vào khổ qua.
Nấu khổ qua trong nước dùng, thêm hành lá để tăng hương vị.

3. Các Món Dưa Muối Ăn Kèm

Dưa muối là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết, giúp cân bằng hương vị của các món chính. Dưới đây là các cách chế biến món ăn Tết dưa hành, dưa giá:

3.1. Dưa Hành

Nguyên liệu: Hành củ, muối, đường, nước mắm.
Cách làm:

Hành củ bóc vỏ, ngâm nước muối khoảng 1 ngày.
Trộn hành với nước mắm pha loãng, đường, để lên men tự nhiên trong 5-7 ngày.

3.2. Dưa Giá

Nguyên liệu: Giá đỗ, cà rốt, hẹ, muối.
Cách làm:

Rửa sạch giá đỗ, cà rốt thái sợi.
Trộn đều với muối, để lên men trong vòng 1-2 ngày.

4. Bí Quyết Chế Biến Món Ăn Tết Ngon

Lựa chọn nguyên liệu tươi: Nguyên liệu tươi ngon là yếu tố quyết định hương vị của chế biến món ăn Tết. Hãy mua sắm ở các chợ hoặc cửa hàng uy tín.
Chuẩn bị từ sớm: Nên sơ chế các nguyên liệu trước ngày Tết để tiết kiệm thời gian.
Nêm nếm vừa miệng: Khi chế biến món ăn Tết cần có sự hài hòa giữa vị mặn, ngọt, chua và cay để không bị ngán.
Trình bày đẹp mắt: Sử dụng bát đĩa phù hợp và bày trí món ăn sao cho hài hòa, tạo cảm giác ấm cúng.

5. Các Lưu Ý Khi Chế Biến Món Ăn Tết

Việc chế biến món ăn Tết không chỉ đòi hỏi kỹ năng nấu nướng mà còn cần sự tỉ mỉ trong từng công đoạn, từ lựa chọn nguyên liệu, sơ chế đến bảo quản. Dưới đây là những lưu ý quan trọng giúp bạn chuẩn bị mâm cỗ Tết hoàn hảo và đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình.

5.1. Đảm Bảo Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm

An toàn thực phẩm là yếu tố hàng đầu khi chế biến món ăn Tết, bởi thời gian Tết thường kéo dài và các món ăn truyền thống dễ bị hư hỏng nếu không được bảo quản đúng cách.

Lựa chọn nguyên liệu sạch: Ưu tiên mua nguyên liệu tại các cửa hàng hoặc siêu thị uy tín. Nếu có thể, hãy chọn thực phẩm hữu cơ để đảm bảo an toàn và chất lượng.
Rửa sạch nguyên liệu: Ngâm rau củ trong nước muối pha loãng khoảng 10-15 phút để loại bỏ vi khuẩn và hóa chất còn sót lại. Các loại thịt, cá nên được rửa sạch với nước muối hoặc nước chanh để khử mùi tanh.
Dụng cụ chế biến hợp vệ sinh: Trước khi chế biến, hãy đảm bảo rằng dao, thớt, nồi và các dụng cụ khác đã được rửa sạch và lau khô. Sử dụng riêng dao, thớt cho thực phẩm sống và chín để tránh lây nhiễm chéo.

5.2. Giữ Món Ăn Tươi Ngon

Mâm cỗ Tết thường được chuẩn bị với nhiều món ăn và cần thời gian bảo quản lâu hơn so với bữa ăn thông thường. Vì vậy, việc giữ cho món ăn luôn tươi ngon và an toàn thì công đoạn chế biến món ăn Tết là rất quan trọng.

Bảo quản trong tủ lạnh: Các chế biến món ăn Tết như thịt đông, giò lụa, hay dưa hành nên được bảo quản ở ngăn mát tủ lạnh. Đối với các món cần bảo quản lâu hơn, hãy sử dụng hộp đựng kín để tránh bị nhiễm khuẩn.
Hâm nóng đúng cách: Khi sử dụng lại thực phẩm đã bảo quản, hãy đảm bảo hâm nóng ở nhiệt độ cao để tiêu diệt vi khuẩn có hại. Các món như canh khổ qua, thịt kho hột vịt nên được đun sôi kỹ trước khi ăn.
Tránh lãng phí: Chỉ nên chuẩn bị lượng thức ăn vừa đủ cho số lượng người tham dự để tránh dư thừa. Nếu còn dư, hãy chia nhỏ các phần và bảo quản đúng cách để dùng cho các ngày sau.

>>> Tham khảo thêm: Cách Làm Bánh Chưng Chay Ngon Chuẩn Vị Bánh Chưng

Tóm lại, chế biến món ăn Tết không chỉ là nghệ thuật nấu nướng mà còn là cách để gắn kết các thành viên trong gia đình, cùng nhau chuẩn bị chế biến món ăn Tết cho một năm mới tràn đầy niềm vui và ý nghĩa. Với những gợi ý trên, bạn hoàn toàn có thể tự tay làm nên mâm cỗ Tết đầy đủ và đậm đà bản sắc Việt. Hãy bắt đầu chuẩn bị ngay hôm nay để có một mùa Tết trọn vẹn bên những người thân yêu!